SİNSİNLİ DÜĞÜN (2)
Damat (Güvey) ve Gelin Kıyafeti (Allı Duvak)
Milli ve yerli bir düğünde, damat(güvey) ve gelinin giydiği kıyafette çok önemlidir. Oysa, günümüzde gelinlerin giydiği gelinlik, Türk-İslam kültüründe bulunmamaktadır, Batıdan alınmıştır. Türk kızları binlerce yıl telli duvağı ile gelin olmuştur. Yüzyıllar boyu gelin kızlarımızın giydiği kırmızı duvak terkedilerek, onun yerine Türkiye’nin her yerinde gelinler batı kıyafeti olan beyaz gelinliği giymekte ve gelin başı(duvak) takmaktadır.
Osmanlı’da Saray hanedanının, kırsal kesimde ve şehirde yaşayanların benimsedikleri gelinlik biçimleri farklılık arzetmiştir. Saray hanedanlığında kullanılan renk kırmızıyken, halk kesiminde çeşitli renkler kullanılmıştır. İlk beyaz gelinliği 1898 yılında II. Abdülhamid‘in kızı Naime Sultan giymiştir.[1]
Önceki yazılarda da belirtildiği üzere günümüzde bizim Milli ve yerli bir gelin ve damat kıyafetimiz bulunmamaktadır. Bu nedenle Milli ve yerli bir damat ve gelin kıyafetine ihtiyacımız bulunmaktadır. Bunun da kaynağı tarihimiz ve kültürümüzdür.
Gelin Kıyafeti/Allı Duvak veya Kırmızı Gelinlik
Milli ve yerli düğünde gelin kızlarımız, günümüz modacı ve stilistlerinin aslına bağlı kalarak geliştirecekleri kırmızı tül kumaştan kırmızı gelinlik[2] veya kırmızı kumaştan al duvak giyerler. Bu duvak ve gelinlik, gelini başından ayaklarına kadar örter. Başlarında özel gelin başı bulunur ve üzerine kırmızı pullu örtülür. Gelinin yakın arkadaşları ve akrabalarından yarenleri de bindallıyı düğün elbisesi olarak giyebilirler. Bindallı(harbala) giyenler bellerine gümüş kemer takarlar.
Modacı ve stilistlerin geliştireceği hem geleneklerimizi temsil eden, hem de modern çizgiler bulunan al duvak ve kırmızı gelinlikler mankenlerce tanıtılırsa toplum tarafından da kısa zamanda benimsenecektir. Öte yandan sanat, spor ve siyaset camiasındaki cesur ve milliyetçi kadınlarımız bu duvak ve kırmızı gelinliği kendi düğünlerinde giyerlerse bu benimseme daha da hızlı olacaktır. Buradan cesur ve milliyetçi sanatçı ve siyasetçi kadınlarımızı bu konuda göreve, düğünlerinde al duvak ve kırmızı gelinlik giymeye davet ediyorum.
Damat (Güvey) Kıyafeti
Günümüzde damatlar yine batı kültüründe olan smokin tarzı veya ona benzer papyon kravatlı elbiseler giymektedir. Damatların da geleneksel bir damat kıyafeti olmalıdır. Murtazaabad /Kazan’da damatlar, yıllarca aşağıda açıklanan kıyafete benzer kıyafetler giymiştir. Damatlar, “koyu renk takım elbise[3], bele elbiseye uygun kuşak, yelek, hakim yaka beyaz gömlek, ceketin altına sağ omuzdan aşağıya sarkacak şekilde geleneksel motifli peşkir, ceketin yaka cebine uygun renkte mendil, sağ kola kırmızı pullu ve başa börk veya kalpak” giyebilir.
Düğün Yemeği Menüsü
Kahramankazan’da yapılan düğünlerde geleneksel bir düğün yemeği menüsü bulunmamaktadır. Yemekli düğünlerde genellikle pide-ayran ya da pilav-kavurma verilmektedir. Oysa geleneksel olarak “yoğurtlu düğün çorbası(toyga), pilav(pirinç) üstü Düğün Kebabı(Ahi Kebabı) veya Kazan Kavurma, kuşbaşı etli kuru fasulye, etli bamya, halep dolması, hoşaf/komposto, mevsimine göre salata, pişmaniye/baklava, bazlama” dan oluşan zengin bir düğün menümüz bulunmaktadır.
Düğün sahipleri yukardaki menüden bütçelerine uygun olanını seçerek misafirlerine ikram edebilirler. Sinsinli düğün yapmayı seçen düğün sahipleri bu yemek menüsünü de seçmiş olurlar. Böylece Murtazaabad/Kazan yöresine ait düğün yemeği geleneksel hale getirilebilir. İsteyen kendisine uygun başka bir menüde belirleyebilir.
Belediye yeteri kadar aşçıyı kadrosunda istihdam ederek, yukardaki yemeklerin geleneklerimize göre pişirilmesini sağlayabilir.
Geleneksel damat ve gelin kıyafeti ile geleneksel düğün menülü düğünlerimiz hem adetlerimizin unutulmamasını ve yaşatılmasını sağlayacak, hem Kahramankazan’da ki düğünlere yerlilik ve Millilik kazandıracak, hem de Kahramankazan kültürüne zenginlik katacaktır.
Selam ve dua ile…[4]
[1] https://tr.wikipedia.org/wiki/Gelinlik
[2] Gelinliğin üzerinde Türk Bayrağı’nı temsilen beyaz ay yıldız veya başka tarihi motifler olabilir.
[3] Üzerinde tarihi ya da geleneksel motifler ve Türk Bayrağı’nı temsilen ay yıldız olabilir.
[4] NOT: Önümüzdeki yazıda DAMAT GİYDİRME TÖRENİ’nden bahsedilecektir.
Yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazarlara aittir.
Sevgili hemşerim bilgilendirme için çok teşekkür ederim. Gerçekten de eski düğün yemeklerinin tadı damağımızda hala, şimdilerde öyle lezzetli yemekler hiç görülmüyor. Selam ve dua ile.
Değerli hemşerim, yöremize ait eski adetleri bizlere tekrar hatırlatma yazıların için çok teşekkür ederim. Yeni nesillerin de o zaman giyilen kıyafetleri ve gelenek ve görenekleri görsel olarak anlatan bir müze kurulması çok iyi olacaktır. Bizleri o dost hane eski günleri hatırlatan için teşekkür eder hayırlı günler dilerim.