HUKUK VE ADALET AYRIMI

Kıymetli Dostlar,

Gündelik yaşamımızda hukuk ve adalet kavramı aynı anlamda düşünülse de aslında ikisinin arasında çok büyük bir ayrım bulunmaktadır.

Hukuk; toplum hayatını düzenleyen ve devlet yaptırımlarıyla da bu düzeni koruyan kurallar bütünüdür.

Adalet; herkesin hakkının gözetilmesi, eşit olmak, eşit kılınmak ve dengeyi sağlamaktır.

Hukuk olmadan insanlar arasındaki eşitliği, adaleti sağlamak pek mümkün değildir. Öyle ki “Hukuk” bir beden ise “Adalet” onun ruhudur. Hukuksuz adalet olabilir fakat adaletsiz hukukun olma şansı yoktur. Baumann’ın deyimiyle “Adaleti amaç edinmeyen bir hukuk sistemi, gevezelik ya da maskaralıktan öteye geçemez.”(Baumann, Jürgen, Einführung in die Rechtwissenschaft, München 1967, s.3, nakleden Aral, s.31).

Günümüzde, ülkelerin hukuk kuralları yaptırımlarla korunmaktadır. Adaleti sağlamak için hukuk kurallarının müeyyidelerinin uygulanması, bu müeyyidelerin de caydırıcı olması beklenmektedir. Adaletin yerine getirilmesi, sadece devlet kanalıyla hukuk kuralları çerçevesinde mümkündür. İnsanların düzenli ve ahenk içerisinde birlikte yaşayabilmesi için hukuk kuralları ile adaletin sağlanması gerekmektedir. Aksi halde; hukuku uygulamadan adaletin sağlanması, olumsuz yönde ciddi sonuçlar doğuracağından bu sonuçların tekrar hukuk ile toplanması mümkün değildir. Çünkü her bireyin kendi değer yargıları neticesinde “Adalet” kavramı farklı iken hukuk tektir.

Bir hukuk kuralı, kanun koyucu tarafından anayasaya ve usule uygun olarak yasa haline gelir. Fakat bu hukuk kuralının toplum içerisinde kabul edilebilir olmasının tek unsuru, vicdanımızdaki adalet duygusudur. Bu nedenle “Adalet, insanın özünden gelen en büyük anayasadır.” Hukuk, adaleti sağladığı sürece kendi sıfatını gerçekleştirmiş olur.

Adalet, hukuk aracılığıyla, insanlığın ortak tecrübesinden doğan hukukun temel prensiplerinden ödün vermeden, haksızlık teşkil eden fiilin failine kusurla orantılı bir karşılık verilmesini gerekli kılar. Çünkü her zaman hak, haksızlıktan üstündür. (Prof. Dr. A. Caner Yenidünya)

Selam ve dua ile.

Facebook: Burakhan Çınar

İnstagram: av.burakhancnr

Yazıların bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazarlara aittir.